ΠΡΑΞΗ ΠΡΩΤΗ
ΤΟ ΦΑΝΤΑΣΜΑ
ΦΩΝΗ
«Θα σκοτώσει τον πατέρα του. Θα παντρευτεί τη μητέρα του».
Για να μη βγει αληθινός ο χρησμός του Απόλλωνα, η Ιοκάστη, η
βασίλισσα της Θήβας, εγκαταλείπει το γιό της στο βουνό, με τα πόδια τρυπημένα
και περασμένα με σκοινί.
Ένας βοσκός από την Κόρινθο βρίσκει το νήπιο και το φέρνει
στον Πόλυβο. Ο Πόλυβος και η Μερόπη μοιρολογούσαν γιατί η ένωσή τους δεν έφερε
καρπό. Το παιδί αυτό ήταν σα να τους έπεσε απ’ τον ουρανό. Τον υιοθέτησαν.
Νεαρός πιά ο Οιδίποδας
ρωτά το μαντείο των Δελφών.
Μιλάει ο Θεός : θα δολοφονήσεις τον πατέρα σου κι ύστερα θα
παντρευτείς τη μητέρα σου.
Για ν’ αποφύγει το πεπρωμένο φεύγει μακριά απ’ τον Πόλυβο
και τη Μερόπη. Αλλά ο φόβος της πατροκτονίας και της αιμομιξίας τον σπρώχνει
στο πεπρωμένο του.
Ένα βράδυ ενώ ταξίδευε, στο σταυροδρόμι που ενώνει τους δρόμους των Δελφών και της Δαύλειας
συνάντησε μια συνοδεία. Ένα άλογο τον ερέθισε άναψε καυγάς. Ένας υπηρέτης τον απείλησε. Εκείνος τον απέκρουσε
με το ραβδί. Το ραβδί έχασε το δρόμο του και χτύπησε τον κύριο. Ο νεκρός του
γέρου ήταν ο Λάϊος, ο βασιλιάς της Θήβας. Και να η πατροκτονία.
Η συνοδεία απ’ το φόβο μήπως παγιδευτεί , διαλύεται.
Ο Οιδίποδας προσπερνά. Είναι νέος γεμάτος ενθουσιασμό.
Γρήγορα ξεχνά αυτό το ατύχημα.
Σ’ ένα σταθμό του ταξιδιού, του διηγούνται για τη μάστιγα της
Θήβας, τη Σφίγγα. Η Σφίγγα, η «φτερωτή κοπέλλα» , «η σκύλα που τραγουδά» αποκεφαλίζει δέκα δέκα τους νεαρούς Θηβαίους.
Αυτό το τέρας τους θέτει ένα αίνιγμα και σκοτώνει αυτούς που δεν καταφέρνουν να
το λύσουν. Η βασίλισσα Ιοκάστη , χήρα του Λάϊου, δίνει το χέρι της μαζί και το
στέμμα σ’ εκείνον που θα νικήσει τη Σφίγγα.
Ο Οιδίποδας βιάζεται. Η περιέργεια, η φιλοδοξία τον
συνεπαίρνουν. Γίνεται η συνάντηση. Με ποιο τρόπο ; Μυστήριο. Ο νεαρός Οιδίποδας
μπαίνει νικητής στη Θήβα και παντρεύεται τη βασίλισσα. Και να η αιμομιξία.
Τα χρόνια περνούν. Δυό κόρες και δυό γιοί γεννιούνται απ’
την παράνομη συμβίωσή τους. Ο λαός αγαπά το βασιλιά του.
Αλλά η πανούκλα ξεσπάει. Οι θεοί κατηγορούν έναν ανώνυμο
εγκληματία που μολύνει τη χώρα και απαιτούν τη δίωξή του. Ο Οιδίποδας
μεθυσμένος απ’ τη δυστυχία φτάνει στην άκρη του γκρεμού. Στήνεται η παγίδα. Τα
πάντα φωτίζονται. Με την κόκκινη εσάρπα της κρεμιέται η Ιοκάστη. Με τη χρυσή
καρφίτσα της κρεμασμένης γυναίκας τυφλώνεται ο Οιδίποδας.
Κοίταξε, θεατή, με ποιο τρόπο κατά τη διάρκεια μιάς
ανθρώπινης ζωής έλαβε χώρα μια, απ’ τις πιο τέλειες μηχανές, φτιαγμένη απ’ τους
καταχθόνιους θεούς για τη μαθηματική εκμηδένιση ενός θνητού.
Jean
Cocteau
ΔΑΙΜΟΝΙΑ ΜΗΧΑΝΗ ( LA MACHINE INFERNALE )
ΕΝΑ ΕΡΓΟ ΣΕ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ
Μετάφραση : Γιάννη Θηβαίου
Βιβλιοπωλείο «Δωδώνη»
Ιπποκράτους 17 (λέμε τώρα!) - Αθήναι
ΣΕΙΡΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΘΕΑΤΡΟ : ΑΡΙΘΜΟΣ 20
