Κωνσταντίνου και Ελένης

Στην (rena) Ελένη μας !

.

Για τη δύναμη που έχεις κι αντιμετωπίζεις τη ζωή, με τέτοιο τρόπο!
Στο καλό μυαλό σου
Στην ανθρωπιά σου

.

αφιερώνουμε, απ’ την ψυχή μας :

.

Γιώργος Σεφέρης, "Ελένη", Ποιήματα, Αθήνα, Ικαρος, 151985, σσ. 239-242.

ΕΛΕΝΗ

.

ΤΕΥΚΡΟΣ ... ες γην εναλίαν Κύπρον ου μ' εθέσπισεν

οικείν Απόλλων, όνομα νησιωτικόν

Σαλαμίνα θέμενον της εκεί χάριν πάτρας

...............................................................

ΕΛΕΝΗ: Ουκ ήλθον ες γην Τρωάδ' , αλλ' είδωλον ήν

..............................................................

ΑΓΓΕΛΟΣ: Τι φής;

Νεφέλης άρ' άλλως είχομεν πόνους πέρι;

.

ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ, ΕΛΕΝΗ

"Τ' αηδόνια δε σ' αφήνουνε να κοιμηθείς στις Πλάτρες''.

Αηδόνι ντροπαλό, μες στον ανασασμό των φύλλων,
σύ που δωρίζεις τη μουσική δροσιά του δάσους
στα χωρισμένα σώματα και στις ψυχές
αυτών που ξέρουν πως δε θα γυρίσουν.
Τυφλή φωνή, που ψηλαφείς μέσα στη νυχτωμένη μνήμη
βήματα και χειρονομίες. δε θα τολμούσα να πω φιλήματα.
και το πικρό τρικύμισμα της ξαγριεμένης σκλάβας.

"Τ' αηδόνια δε σ' αφήνουνε να κοιμηθείς στις Πλάτρες".

Ποιες είναι οι Πλάτρες; Ποιος το γνωρίζει τούτο το νησί;
Έζησα τη ζωή μου ακούγοντας ονόματα πρωτάκουστα:
καινούργιους τόπους, καινούργιες τρέλες των ανθρώπων
ή των θεών.
η μοίρα μου που κυματίζει
ανάμεσα στο στερνό σπαθί ενός Αίαντα
και μιαν άλλη Σαλαμίνα
μ' έφερε εδώ σ' αυτό το γυρογιάλι.
Το φεγγάρι
βγήκε απ' το πέλαγο σαν Αφροδίτη.
σκέπασε τ' άστρα του Τοξότη, τώρα πάει να 'βρει
την καρδιά του Σκορπιού, κι όλα τ' αλλάζει.
Πού είναι η αλήθεια;
Ήμουν κι εγώ στον πόλεμο τοξότης.
το ριζικό μου, ενός ανθρώπου που ξαστόχησε.

Αηδόνι ποιητάρη,
σαν και μια τέτοια νύχτα στ' ακροθαλάσσι του Πρωτέα
σ' άκουσαν οι σκλάβες Σπαρτιάτισσες κι έσυραν το θρήνο,
κι ανάμεσό τους-ποιος θα το 'λεγε-η Ελένη!
Αυτή που κυνηγούσαμε χρόνια στο Σκάμαντρο.
Ήταν εκεί, στα χείλια της ερήμου. την άγγιξα, μου μίλησε:
"Δεν είν' αλήθεια, δεν είν' αλήθεια" φώναζε.
"Δεν μπήκα στο γαλαζόπλωρο καράβι.
Ποτέ δεν πάτησα την αντρειωμένη Τροία".

Με το βαθύ στηθόδεσμο, τον ήλιο στα μαλλιά, κι αυτό
το ανάστημα
ίσκιοι και χαμόγελα παντού
στους ώμους στους μηρούς στα γόνατα.
ζωντανό δέρμα, και τα μάτια
με τα μεγάλα βλέφαρα,
ήταν εκεί, στην όχθη ενός Δέλτα.
Και στην Τροία;
Τίποτε στην Τροία-ένα είδωλο.
Έτσι το θέλαν οι θεοί.
Κι ο Πάρης, μ' έναν ίσκιο πλάγιαζε σα να ήταν πλάσμα
ατόφιο.
κι εμείς σφαζόμασταν για την Ελένη δέκα χρόνια .

Μεγάλος πόνος είχε πέσει στην Ελλάδα.
Τόσα κορμιά ριγμένα
στα σαγόνια της θάλασσας στα σαγόνια της γης.
τόσες ψυχές
δοσμένες στις μυλόπετρες, σαν το σιτάρι.
Κι οι ποταμοί φουσκώναν μες στη λάσπη το αίμα
για ένα λινό κυμάτισμα για μια νεφέλη
μιας πεταλούδας τίναγμα το πούπουλο ενός κύκνου
για ένα πουκάμισο αδειανό, για μιαν Ελένη.
Κι ο αδερφός μου;
Αηδόνι αηδόνι αηδόνι,
τ' είναι θεός; τι μη θεός; και τι τ' ανάμεσό τους;

"Τ' αηδόνια δε σ' αφήνουνε να κοιμηθείς στις Πλάτρες".

Δακρυσμένο πουλί,
στην Κύπρο τη θαλασσοφίλητη
που έταξαν για να μου θυμίζει την πατρίδα,
άραξα μοναχός μ' αυτό το παραμύθι,
αν είναι αλήθεια πως αυτό είναι παραμύθι,
αν είναι αλήθεια πως οι άνθρωποι

Δε θα ξαναπιάσουν
τον παλιό δόλο των θεών.
αν είναι αλήθεια
πως κάποιος άλλος Τεύκρος, ύστερα από χρόνια,
ή κάποιος Αίαντας ή Πρίαμος ή Εκάβη
ή κάποιος άγνωστος, ανώνυμος που ωστόσο
είδε ένα Σκάμαντρο να ξεχειλάει κουφάρια,
δεν το 'χει μες στη μοίρα του ν' ακούσει
μαντατοφόρους που έρχουνται να πούνε
πως τόσος πόνος τόση ζωή
πήγαν στην άβυσσο
για ένα πουκάμισο αδειανό για μιαν Ελένη.

.

.

.

Στον Κωστάκη μου,

.

που τον αγαπώ και τον πονάω σαν αδερφό μου,
κι ας με μαλώνει συνέχεια,
κι ας μου σουφρώνει διαρκώς αγριεμένα, τα κρητικά του φρύδια.

.

Σ’ ευχαριστώ για το kefir που μου φτιάχνεις χρόνια,

υπομονετικά, με τη στοργή σου, για να μη με πιάσει ποτέ αρρώστια…
Εσύ το φτιάχνεις, εγώ ξεχνάω να το πιώ, κι άντε πάλι απ’ την αρχή μαλώματα…
(Κωστή, μου τελείωσε πάλι…)

.

Σου στέλνω τις μελισσούλες απ’ τον χρυσόλακκο,
απ’ τα Μάλλια σου,

όπου πέρσι με γιατροπόρεψες, και μου κανες όλα τα χατίρια,

και κατάλαβες, και κατάλαβες και κατάλαβες,

και καταλαβαίνεις και καταλαβαίνεις…

(στις στέλνω τις μελισσούλες, μα είναι αλλουνού)

Ύλη: Χρυσός
Ανακαλύφθηκε στη Νεκρόπολη του Χρυσόλακκου Μάλιων.

Πρόκειται για ένα από τα ωραιότερα δημιουργήματα της μινωικής χρυσοχοΐας της παλαιοανακτορικής περιόδου.
Δύο έντομα με σώμα τρικωτό, σφήκες ή μέλισσες, είναι τοποθετημένα αντιθετικά. Πάνω από το κεφάλι τους φέρουν κλουβί από χρυσό σύρμα που περικλείει ένα είδος σφαιριδίου. Με τα πόδια τους κρατούν ένα δίσκο διακοσμημένο με λεπτή κοκκίδωση, που πιθανόν παριστάνει κηρήθρα.
Την ισορροπία του κεντρικού θέματος εξασφαλίζουν στα μεν πλάγια τα απλωμένα φτερά των δύο εντόμων, πλαισιωμένα από έξεργη πτυχωτή ταινία, ενώ στο κάτω μέρος τα τρία κρεμάμενα δισκάρια, τα οποία αρχικά περιείχαν μία χρωστική ουσία.

.

.

.

Στην αγαπημένη φίλη Ελένη Τ.,

και στον Κωστή της.

.

Για τα ξενύχτια και τη δουλειά που έχουμε τραβήξει, γράφοντας και διαβάζοντας, χρόνια ολόκληρα.

Για τα γέλια μας…

Για τ’ αγόρια που έχουμε άλλοτε ερωτευτεί…

Για τα ταξίδια μας και τη «μια ζωή περιπέτεια»…

Για κείνο το βράδυ στην Πορτογαλία, στο μοναστήρι-ξενοδοχείο, που πίναμε, καπνίζαμε και ρίχναμε τα δάκρυά μας στον Ατλαντικό…

Για κείνην την Βαρκελώνη… Για τα Παρισένια μας… Το Σετούμπαλ, τη Λισσαβώνα, το transit Amsterdam, το Vichy, Auvergne, τη Besancon, Ηélène, Ηélène μου, που εγώ στα νοσοκομεία, κι εσύ να μου κουβαλάς το δέντρο της ζωής…

Αχ, Ελένη! Αχ, Ελένη!

Σου στέλνω λίγο απ’ την

Ιθάκη μας

να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμος,

γεμάτος περιπέτειες, γεμάτος γνώσεις.

Τους Λαιστρυγόνας και τους Κύκλωπας,

τον θυμωμένο Ποσειδώνα μη φοβάσαι,

τέτοια στον δρόμο σου ποτέ σου δεν θα βρεις,

αν μεν' η σκέψις σου υψηλή,

αν εκλεκτή συγκίνησις το πνεύμα και το σώμα σου αγγίζει.

Τους Λαιστρυγόνας και τους Κύκλωπας,

τον άγριο Ποσειδώνα δεν θα συναντήσεις,

αν δεν τους κουβανείς μες στην ψυχή σου,

αν η ψυχή σου δεν τους στήνει εμπρός σου.

.

.

.

Κι ένα έργο του Κωνσταντίνου Παρθένη, που αγαπώ.

Καισαριανή

για τον Κωστή,

τον Κωνσταντίνο

και την Ελένη

μας.