Δευτέρα, Μαρτίου 16, 2009

Γιάννης Ρίτσος



Ἐαρινὴ Συμφωνία ΧVI

Ποιήματα 1930-1960, Ἀθήνα, ἔκδ. Κέδρος, 1972, σσ. 237-238.

XVI
.

Χαρὰ χαρά.
Δὲ μᾶς νοιάζει
τί θ᾿ ἀφήσει τὸ φιλί μας
μέσα στὸ χρόνο καὶ στὸ τραγούδι.
Ἀγγίξαμε
τὸ μέγα ἄσκοπο
ποὺ δὲ ζητᾷ τὸ σκοπό του.
Ὁ Θεὸς
πραγματοποιεῖ τὸν ἑαυτό του
στὸ φιλί μας.
Περήφανοι ἐκτελοῦμε
τὴν ἐντολὴ τοῦ ἀπείρου.
Ἕνα μικρὸ παράθυρο
βλέπει τὸν κόσμο.
Ἕνα σπουργίτι λέει
τὸν οὐρανό.
Σώπα.
.

Στὴν κόγχη τῶν χειλιῶν μας
ἑδρεύει τὸ ἀπόλυτο.
Σωπαίνουμε κι ἀκοῦμε
μὲς στὸ γαλάζιο βράδι
τὴν ἀνάσα τῆς θάλασσας
καθὼς τὸ στῆθος κοριτσιοῦ εὐτυχισμένου
ποὺ δὲ μπορεῖ νὰ χωρέσει
τὴν εὐτυχία του.
Ἕνα ἄστρο ἔπεσε.
Εἶδες;
Σιωπή.
Κλεῖσε τὰ μάτια.








Γιάννης Ρίτσος
..
- Καπνισμένο Τσουκάλι (ἀπόσπασμα)

Καὶ νὰ ἀδελφέ μου ποὺ μάθαμε νὰ κουβεντιάζουμε ἥσυχα κι ἁπλά.
Καταλαβαινόμαστε τώρα, δὲν χρειάζονται περισσότερα.
Κι αὔριο λέω θὰ γίνουμε ἀκόμα πιὸ ἁπλοί.
Θὰ βροῦμε αὐτὰ τὰ λόγια ποὺ παίρνουνε τὸ ἴδιο βάρος σ' ὅλες τὶς καρδιές, σ' ὅλα τὰ χείλη.
Ἔτσι νὰ λέμε πιὰ τὰ σύκα-σύκα καὶ τὴ σκάφη-σκάφη.
Κι ἔτσι ποὺ νὰ χαμογελᾶνε οἱ ἄλλοι καὶ νὰ λένε,
«Τέτοια ποιήματα, σοῦ φτιάχνουμε ἑκατὸ τὴν ὥρα.»
Αὐτὸ θέλουμε κι ἐμεῖς.
Γιατὶ ἐμεῖς δὲν τραγουδᾶμε γιὰ νὰ ξεχωρίσουμε ἀδελφέ μου ἀπ' τὸν κόσμο.
Ἐμεῖς τραγουδᾶμε γιὰ νὰ σμίξουμε τὸν κόσμο.
.
... ἔχεις ἀκόμη νὰ κλάψεις πολὺ
ὥσπου νὰ μάθεις τὸν κόσμο νὰ γελάει.










Ὄνειρο καλοκαιρινοῦ μεσημεριοῦ (ἀπόσπασμα)
.
.
Χτὲς βράδυ δὲν κοιμήθηκαν καθόλου τὰ παιδιά.
Εἴχανε κλείσει ἕνα σωρὸ τζιτζίκια στὸ κουτὶ τῶν μολυβιῶν, καὶ τὰ τζιτζίκια τραγουδοῦσαν κάτου ἀπ' τὸ προσκεφάλι τους
ἕνα τραγούδι ποὺ τὸ ξέραν τὰ παιδιὰ ἀπὸ πάντα καὶ τὸ ξεχνοῦσαν μὲ τὸν ἥλιο.
Χρυσὰ βατράχια κάθονταν στὶς ἄκρες τῶν ποδιῶν χωρὶς νὰ βλέπουν στὰ νερὰ τὴ σκιά τους.
κι ἤτανε σὰν ἀγάλματα μικρὰ τῆς ἐρημιᾶς καὶ τῆς γαλήνης.
Τότε τὸ φεγγάρι σκόνταψε στὶς ἰτιὲς κι ἔπεσε στὸ πυκνὸ χορτάρι.
Μεγάλο σούσουρο ἔγινε στὰ φύλλα.
Τρέξανε τὰ παιδιά, πῆραν στὰ παχουλά τους χέρια τὸ φεγγάρι κι ὅλη τη νύχτα παίζανε στὸν κάμπο.
Τώρα τὰ χέρια τους εἶναι χρυσά, τὰ πόδια τους χρυσά, κι ὅπου πατοῦν ἀφήνουνε κάτι μικρὰ φεγγάρια στὸ νοτισμένο χῶμα.
Μά, εὐτυχῶς, οἱ μεγάλοι ποὺ ξέρουν πολλά, δὲν καλοβλέπουν.
Μονάχα οἱ μάνες κάτι ὑποψιάστηκαν.
Γι᾿ αὐτὸ τὰ παιδιὰ κρύβουνε τὰ χρυσωμένα χέρια τους στὶς ἄδειες τσέπες, μὴν τὰ μαλώσει ἡ μάνα τους ποὺ ὅλη τη νύχτα παίζανε κρυφὰ μὲ τὸ φεγγάρι.









Γιάννης Ρίτσος
.
- Τὰ ἐρωτικά

Συλλογὴ «Τὰ Ἐρωτικά», 1981, ἐκδόσεις «ΚΕΔΡΟΣ» (ἀποσπάσματα)


Μικρὴ σουΐτα σὲ κόκκινο μεῖζον
Γυμνὸ σῶμα
.
.

Μικρὴ σουΐτα σὲ κόκκινο μεῖζον

ΙΙΙ.
.

Τὸ σῶμα -λέει- στὴ γενική: τοῦ σώματος
καὶ γενικὰ τὸ σῶμα
ἄλλη λέξη πυκνότερη δὲν ἔχω
παίρνω τὴ νάϋλον σακούλα
μπαίνω στὰ λαϊκὰ ἑστιατόρια
μαζεύω ψαροκόκαλα
γιὰ τὶς ἄγριες γάτες τῆς γειτονιᾶς
στὰ διαλείματα -λέει-κουβεντιάζω μὲ τοὺς μουσικοὺς
στὰ σκοτεινὰ παρασκήνια
-τί ἀπέραντη ἀπόσταση διανύω
ἀπ᾿ τὸ σῶμα σου
ἕως τὸ σῶμα σου.


Ἀθήνα 19.11.80












Γυμνὸ σῶμα
.

Ι.
.

Εἶπε:
ψηφίζω τὸ γαλάζιο.
Ἐγὼ τὸ κόκκινο.
Κι ἐγώ.
Τὸ σῶμα σου ὡραῖο
Τὸ σῶμα σου ἀπέραντο.
Χάθηκα στὸ ἀπέραντο.
Διαστολὴ τῆς νύχτας.
Διαστολὴ τοῦ σώματος.
Συστολὴ τῆς ψυχῆς.
Ὅσο ἀπομακρύνεσαι
Σὲ πλησιάζω.
Ἕνα ἄστρο
ἔκαψε τὸ σπίτι μου.
Οἱ νύχτες μὲ στενεύουν
στὴν ἀπουσία σου.
Σὲ ἀναπνέω.
Ἡ γλῶσσα μου στὸ στόμα σου
ἡ γλῶσσα σου στὸ στόμα μου -σκοτεινὸ δάσος.
Οἱ ξυλοκόποι χάθηκαν
καὶ τὰ πουλιά.
Ὅπου βρίσκεσαι
ὑπάρχω.
Τὰ χείλη μου
περιτρέχουν τ᾿ ἀφτί σου.
Τόσο μικρὸ καὶ τρυφερὸ
πῶς χωράει
ὅλη τὴ μουσική;
Ἡδονή -πέρα ἀπ᾿ τὴ γέννηση,
πέρα ἀπ᾿ τὸ θάνατο.
Τελικὸ κι αἰώνιο
παρόν.
.

Ἀγγίζω τὰ δάχτυλα
τῶν ποδιῶν σου.
Τί ἀναρίθμητος ὀ κόσμος.
Μέσα σε λίγες νύχτες
πῶς πλάθεται καὶ καταρρέει
ὅλος ὁ κόσμος;
Ἡ γλῶσσα ἐγγίζει
βαθύτερα ἀπ᾿ τὰ δάχτυλα.
Ἑνώνεται.
Τώρα
μὲ τὴ δική σου ἀναπνοὴ
ρυθμίζεται τὸ βῆμα μου
κι ὁ σφυγμός μου.
.
Δυὸ μῆνες ποὺ δὲ σμίξαμε.
Ἕνας αἰῶνας
κι ἐννιὰ δευτερόλεπτα.
Τί νὰ τὰ κάνω τ᾿ ἄστρα
ἀφοῦ λείπεις;
Μὲ τὸ κόκκινο τοῦ αἵματος
εἶμαι.
Εἶμαι γιὰ σένα.


.
Ἀθήνα 24.9.80






19 σχόλια:

roadartist είπε...

..ξεχωριστός ο Ρίτσος!

quartier libre είπε...

@
Στρατευμένος...

για τους φτωχούς,
τους κυνηγημένους,

και
για την αγάπη


Εξαίρετος !

giannis kazanis είπε...

Σόρι, το σχόλιο που έγραψα στην προηγούμενη ανάρτηση σου προοριζόταν για εδώ.
Και πάλι την καληνύχτα μου.

VAD είπε...

κι έναν Ξυλούρη να σου τραγουδά
το Καπνισμένο Τσουκάλι...

Καλημέρα....

quartier libre είπε...

@
jean valjean

... που δεν τους άφισαν
να πάρουν τα Νόμπελ...
Ρίτσος και Καζαντζάκης !


καλή μέρα να έχεις :)

quartier libre είπε...

@
ceci n' est pas une pipe,


"Η καρδιά μου είναι τώρα
ένα φαρδύ χωματένιο τσουκάλι,
που μπήκε πολλές φορές στη φωτιά,
που μαγείρεψε χιλιάδες φορές
για τους φτωχούς,
για τους ξωμάχους,
για τους περατάρηδες
για τους εργάτες
και για τις πικρές μανάδες τους,
για τον πεινασμένο ήλιο,
για τον κόσμο-ναι για όλο τον κόσμο
ένα φτωχό, καπνισμένο, μαυρισμένο τσουκάλι,
που κάνει καλά τη δουλειά του.
Και τούτο το τσουκάλι βράζει, βράζει τραγουδώντας."



Γονατίζω.

Φαίδρα Φις είπε...

υπέροχα τα ερωτικά!

εκείνη η φλέβα η μουσική
ακουγόταν παντού
κι ούτε ξέρεις γιατί είσαι
ευτυχισμένος
τι'ναι η ευτυχία
διέκρινες μονάχα εκείνα
που ποτέ δεν πρόσεξες
κι ούτε είδες
απαλλαγμένα ωστόσο από
το βάρος τους...

από το Νεκρό Σπίτι

καλημέρα
σε φιλώ πολύ

Χαρ. Αλβερτος είπε...

ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΙΛΟΓΗ ΠΟΥ ΕΚΑΝΕΣ, ΔΙΝΕΙΣ,ΣΧΕΔΟΝ, ΜΙΑ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΡΙΤΣΟΥ!
ΜΠΡΑΒΟ ΣΟΥ!

ΕΙΝΑΙ ΑΛΗΘΕΙΑ ΟΤΙ ΤΟ ΝΟΜΠΕΛ ΔΕΝ ΤΟΥ ΔΟΘΗΚΕ ΑΠΟ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΕΣ. ΔΥΣΤΥΧΩΣ, ΣΥΜΒΑΙΝΟΥΝ ΚΑΙ ΤΕΤΟΙΑ, ΚΑΙ ΜΑΛΙΣΤΑ ΣΕ ΠΕΡΙΟΔΟΥΣ ΔΙΕΘΝΩΝ ΕΝΤΑΣΕΩΝ. ΕΥΤΥΧΩΣ ΟΜΩΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟΣ Ο ΚΑΝΟΝΑΣ.

ΝΑ ΕΙΣΑΙ ΠΑΝΤΑ ΚΑΛΑ, ΩΣΤΕ ΝΑ ΣΥΝΕΧΙΣΕΙΣ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΜΙΚΡΕΣ ΜΕΝ ΑΛΛΑ ΜΕΓΑΛΕΣ, ΟΠΩΣ ΜΕΧΡΙ ΤΩΡΑ!

quartier libre είπε...

@
το πρόβλημα της ευτυχίας, πάντα...
κι ακόμα, της ευχαρίστησης, που λέγαμε...

Φαίδρα Φις,

μα, μην υπάρχουν στάνταρς
για την ανθρώπινη ευτυχία
κι ακόμα
για την ευχαρίστηση;!

:))))))))

quartier libre είπε...

@
ταξιδευτή,

είσαι πολύ επιεικής μαζί μου
και σ' ευχαριστώ!
όλοι έχουμε ανάγκη από λίγην επιείκεια...

όσο για τις κρίσεις σου για την τέχνη και τους τεχνίτες της,
ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΤΟΤΕ ΟΞΥΔΕΡΚΕΙΣ!

:)

genna είπε...

Yπέροχα, όλα αγαπημένα, το ξέρεις...
στο μπλογκ μου διάσπαρτα, το σώμα...

γλυκιές καλημέρες!

περιμένω εντυπώσεις κοριτσάκι,
από το ταξίδι, ντε...

quartier libre είπε...

@
εντυπώσεις, ναι...
έχω τραβήξει ένα σωρό φωτογραφίες να σας δείξω,

ΜΑ,

σκέφτομαι
πως ο κόσμος έχει ένα σωρό έγνοιες και καθημερινά προβλήματα...
να κάθομαι εγώ τώρα να δείχνω ταξίδια;!


ένα μονάχα θα σου πω :
στο ταξίδι είχα ξεχάσει εντελώς τους ιλίγγους...
μήτε μιά μέρα δεν ζαλίστηκα !
αυτό λέω, είναι ενδεικτικό
της προέλευσης τους...
δεν είναι;

quartier libre είπε...

@
30φυλλα,


"Η καρδιά μου είναι τώρα
ένα φαρδύ χωματένιο τσουκάλι,
που μπήκε πολλές φορές στη φωτιά,
που μαγείρεψε χιλιάδες φορές
για τους φτωχούς,
για τους ξωμάχους,
για τους περατάρηδες,
για τους εργάτες
και για τις πικρές μανάδες τους,
για τον πεινασμένο ήλιο,
για τον κόσμο-ναι για όλο τον κόσμο
ένα φτωχό, καπνισμένο, μαυρισμένο τσουκάλι,
που κάνει καλά τη δουλειά του.
Και τούτο το τσουκάλι βράζει, βράζει τραγουδώντας."



το διαβάζω χρόνια και το ξαναδιαβάζω
και δεν το χορταίνω...
τόσο πολύ μου αρέσει !

sinnefo rain είπε...

καλησπέρα λέξη μου καλή

quartier libre είπε...

@
καλημέρα, συννεφούλα μου !
υπέροχο το μάτι :)

Coco είπε...

αυτά τα σύκα κι αυτή τη σκάφη ακόμη τα ψάχνουμε

τελικά ο οργανισμός σου σού έλεγε ο καημένος, πάμε κανένα ταξιδάκι, ζαλίστηκα δω πέρα!

quartier libre είπε...

@
Coco,

τη σκάφη
ψάχνουμε
και τα σκάφη
...

(και ΦΟΒΕΡΗ αμπρέλα, τεν !)

να μεταναστεύσω
ΕΝΤΕΛΩΣ ;
λες ;

:)

Χαρ. Αλβερτος είπε...

ΕΓΩ ΝΑ ΠΩ ΜΕ 'ΓΕΙΑ ΤΟ ΠΟΛΥΤΟΝΙΚΟ!?
ΓΙΑ ΝΑ ΜΗ ΜΕ ΞΑΝΑΠΕΙΣ ΕΠΙΕΙΚΗ, ΟΜΩΣ,... ΞΕΧΑΣΕΣ ΝΑ ΒΑΛΕΙΣ "ΠΝΕΥΜΑ"
ΣΤΗ ΛΕΞΗ ΑΘΗΝΑ, ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΗΣ ΑΝΑΡΤΗΣΗΣ :)

ΚΑΛΟ ΣΟΥ ΒΡΑΔΥ!

quartier libre είπε...

@
μακάρι να τα κατάφερνα με το πολυτονικό !...
απλά, ΑΝΤΕΓΡΑΨΑ το απόσπασμα με τόνους...

καληνυχτίζω σας !