Ολίγα γιά τον Κορινθιακό Κόλπο !  

photos

q.l.

τμήμα, από άρθρο της  Χαράς Τζαναβάρα :

“Ο Κορινθιακός αποτελεί την επιτομή του θαλάσσιου οικοσυστήματος, 
μια γοητευτική μικρογραφία της Μεσογείου, με τα λιβάδια της Ποσειδωνίας, 
τους υφάλους και τους μοναδικούς κοραλλιογενείς σχηματισμούς”, 

εξηγεί στην "Εφημερίδα των Συντακτών" η Μαρία Σαλωμίδου, 
ερευνήτρια του Ελληνικού Κέντρου Θαλάσσιων Μελετών (ΕΛΚΕΘΕ) και υπεύθυνη του διεπιστημονικού προγράμματος αξιολόγησης των θαλάσσιων ειδών και οικοτόπων στη χώρα μας.

Συμμετέχει στη μελέτη του Κορινθιακού από το 2009 και διαπιστώνει ότι λόγω της υπεραλίευσης έχουν χαθεί τα φύκια σε μεγάλη έκταση.

Ανησυχητική χαρακτηρίζει τη συνεχή μείωση του πληθυσμού των σαργοειδών ψαριών, που είναι εξειδικευμένοι θηρευτές των αχινών, οι οποίοι αποκαλούνται “τα κατσίκια της θάλασσας”, γιατί προκαλούν υποβρύχια ερημοποίηση.

Απειλή είναι και η παράνομη αλιεία του πετροσωλήνα, για τη συλλογή του οποίου καταστρέφονται τα βράχια των ακτών!

Προβλήματα όμως δημιουργούν και οι ανθρωπογενείς δραστηριότητες, σε συνδυασμό με την ανεξέλεγκτη οικιστική ανάπτυξη που έχει επεκταθεί σχεδόν σε όλο το μήκος της βόρειας ακτογραμμής της Πελοποννήσου.

Στο θαλάσσιο οικοσύστημα του Κορινθιακού δεσπόζουσα θέση έχουν τα λιβάδια της Ποσειδωνίας, που αναπτύσσονται κοντά στις ακτές αλλά φτάνουν και σε βάθος έως 60 μέτρα.

Στην πλειονότητά τους βρίσκονται κοντά τις ακτές της Στερεάς Ελλάδας, από την Ιτέα ώς τη Ναύπακτο και ανοιχτά του Λουτρακίου.

Φιλοξενούν πάνω από 400 είδη φυκιών και χαρακτηρίζονται οικότοποι προτεραιότητας, με βάση τις κοινοτικές οδηγίες, γιατί παίζουν καθοριστικό ρόλο στην αναπαραγωγή των ψαριών και τη διατήρηση των υπόλοιπων θαλάσσιων οργανισμών.

Ιδιαίτερα οι γόνοι, τα νεογέννητα ψάρια, βρίσκουν σ' αυτά καταφύγιο για να μπορέσουν να επιβιώσουν και να φτάσουν με τη σειρά τους σε αναπαραγωγική ηλικία.

Η παρουσία τους μειώνει επίσης την κινητική ενέργεια του νερού και λειτουργεί ως φυσικό φράγμα που προστατεύει την ακτογραμμή από τη διάβρωση ενώ συμμετέχει καθοριστικά στην οξυγόνωση του θαλάσσιου νερού.

“Συνθέτουν ένα βενθικό σύστημα”, αναφέρει η Μαρία Σαλωμίδου και σπεύδει να προσθέσει ότι ο όρος προέρχεται από την αρχαία λέξη “βένθος”, που σημαίνει βυθός.

Κοράλλια και γοργόνες

Ευχάριστη έκπληξη είναι η αναφορά της στα κοράλλια που έχουν εντοπιστεί κοντά στις ακτές της Αιγιαλείας. Οι αποικίες με τις γοργόνες, που σπάνια απαντούν σε ελληνικές θάλασσες, αναπτύσσονται σε σύνθετες μορφές σχήματος βεντάλιας, με εντυπωσιακές κίτρινες και κόκκινες συστάδες, ενώ υπάρχουν λίγες ροζ που θεωρούνται ιδιαίτερα σπάνιες.

Η δημιουργία τους, όπως μας εξηγεί η ερευνήτρια του ΕΛΚΕΘΕ, οφείλεται στα κρύα νερά της περιοχής που συμβάλλουν στον μηχανισμό στερεοποίησης των φερτών υλικών που καταλήγουν στη θάλασσα από τους χειμάρρους και τα ποτάμια των βόρειων ακτών της Πελοποννήσου.

“Το θαλάσσιο οικοσύστημα είναι όπως αυτό της ξηράς, με τα δάση και τα ποτάμια του”, επισημαίνει και διαπιστώνει πως “ο Κορινθιακός δέχεται πιέσεις, αλλά αντιστέκεται”.

Τα τέσσερα είδη δελφινιών και η ανάγκη προστασίας τους.

Στα νερά του Κορινθιακού βρίσκουν καταφύγιο τέσσερα είδη δελφινιών, 
που αξιοποιούν το μεγάλο βάθος του κόλπου το οποίο φτάνει σε ορισμένα σημεία τα 930 μέτρα.

Τα ζωνοδέλφινα, τα σταχτοδέλφινα, τα ρινοδέλφινα και κυρίως τα κοινά δελφίνια, τα οποία έχουν εξαφανιστεί από πολλές θαλάσσιες περιοχές της Μεσογείου και γι' αυτό έχουν καταχωριστεί στα απειλούμενα είδη.

Η ομορφιά και η σημασία τους δεν είναι τα μόνα στοιχεία που τα κάνουν ξεχωριστά. 
Αποτελούν μία από τις σπάνιες περιπτώσεις στον κόσμο που τα τέσσερα αυτά είδη ζουν σε κοινά κοπάδια δημιουργώντας μια μικτή κοινωνία.

Οι αιτίες αυτής της ειρηνικής συνύπαρξης δεν είναι γνωστές, αλλά έχει ενδιαφέρον η επισήμανση από τον Αλέξανδρο Φραντζή, πρόεδρο του Ινστιτούτου Κητολογικών Ερευνών “Πέλαγος”.

Μιλώντας στη συνεδρίαση της επιτροπής περιβάλλοντος της Βουλής επισήμανε ότι πρόκειται για διαφορετικά είδη του ζωικού βασιλείου και επικαλέστηκε τη γάτα και την τίγρη, αποκαλύπτοντας ότι “απέχουν μεταξύ τους γενετικά, δεν αναπαράγονται μεταξύ τους, δεν εκπέμπουν τα ίδια σήματα για να μπορούν να επικοινωνήσουν μεταξύ τους”!

Είναι μία από τις συνολικά τρεις ιδιαιτερότητες των δελφινιών του Κορινθιακού.

Το ζωνοδέλφινο είναι καθαρά πελαγικό είδος, όμως βρέθηκε πριν από πολλές χιλιετίες στον Κορινθιακό και εγκλωβίστηκε.

Στην πάροδο του χρόνου όμως βίωσε και μια ενδιαφέρουσα βιολογική εξέλιξη που έχει παγκόσμιο ενδιαφέρον, αφού δημιουργήθηκε ένα μοναδικό υβρίδιο με το κοινό δελφίνι.

Για όλους αυτούς τους λόγους, πολύ πρόσφατα η IUCN, η διεθνής ένωση για τη διατήρηση της φύσης, που συντάσσει τη βίβλο με τα απειλούμενα είδη, ανακήρυξε τον Κορινθιακό σημαντική περιοχή για τα θαλάσσια κήτη και ζητά τη λήψη μέτρων για την προστασία τους.