γιατί

το βουνό

πρέπει

να ξαναγίνει !

ΠΑΡΝΗΘΑ

το Know How της διπλανής μας... πράσινης

Τη θυμόμαστε μόνο όταν πιάνει φωτιά και όταν ντύνεται στα λευκά με το χιόνι.

Οι έξυπνοι όμως αυτής της πόλης θεωρούν την Πάρνηθα ως το ιδανικότερο χαλαρωτικό για περπάτημα, πικνίκ, ποδήλατο ή, και πιο απλά, για μια βόλτα με το αυτοκίνητο.

Ιδού, λοιπόν, η Πάρνηθα για... αρχαρίους.

ΠΡΟΣΒΑΣΗ:

H κλασική διαδρομή είναι μέσω Εθνικής Οδού Αθηνών-Λαμίας, στρίβετε αριστερά στη γέφυρα της Μεταμόρφωσης και συνεχίζετε για την περιοχή Αγία Τριάδα.

Από εκεί, η διαδρομή συνεχίζει κυκλικά γύρω από την κορυφή.

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ:

Πεύκα και έλατα, κυκλάμινα και ανεμώνες.

Δεν μπορείτε να φανταστείτε τι κρύβει στην καρδιά του αυτό το τόσο γνωστό αλλά και άγνωστο δάσος. Και προσοχή, μην τρομάξετε τα ελαφάκια που ζουν ακόμα εδώ.

Θεωρείται προστατευόμενη περιοχή ως Εθνικός Δρυμός και διαθέτει ευρύτατο δίκτυο σηματοδοτημένων πεζοπορικών μονοπατιών.

ΨΗΛΟΤΕΡΗ ΚΟΡΥΦΗ:

Η Καραμπόλα (1.414 μ.), όπου σύμφωνα με αρχαία παράδοση υπήρχε άγαλμα του Δία.

Η πρόσβαση επιτρέπεται μόνο μέχρι το διάσελο στα 1.400 μ. περίπου, καθώς στην κορυφή υπάρχουν εγκαταστάσεις του στρατού.


ΩΡΑΙΟΤΕΡΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ:

Για ήπιους περιπάτους και πικνίκ μες στα έλατα στην περιοχή Μόλα, στον 'Αγιο Πέτρο. Κατάφυτο και ιδανικό για αρχάριους πεζοπόρους το Φαράγγι Χούνης. Ξεκινά από το τελεφερίκ και μέσω των καταφυγίων φτάνει στην κορυφή. Για ορειβάτες με ειδικές γνώσεις και τεχνικό εξοπλισμό ενδείκνυται το άγριας ομορφιάς Φαράγγι Κελάδονα ή Γκούρας. Διαφορετικά, μπορείτε να το δείτε από ψηλά, ακολουθώντας τη διαδρομή Αγία Τριάδα, σπήλαιο Πανός και το μονοπάτι πάνω από το φαράγγι που καταλήγει στη Φυλή.

ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΘΕΑ:


Πανοραμική άποψη της Αθήνας μέχρι τη θάλασσα από τη θέση Μικρό Φλαμπουράκι (δίπλα από το Φλαμπούρι).

Αξιοθέατα: Εάν προσεγγίσετε την περιοχή από τη Φυλή, μπορείτε να δείτε: τα ερείπια του αρχαίου κάστρου (10 χλμ. οδικώς από τη Φυλή ή από μονοπάτι σε 2 ώρες).

Την κρεμασμένη στο χείλος του φαραγγιού Μονή Κλειστών. Κάθε πρωί με ένα ιδιότυπο εναέριο σιδηρόδρομο, οι μοναχές ανάβουν το καντήλι στον απέναντι βράχο όπου βρέθηκε η εικόνα.

AΛΛΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ:

Ποδήλατο βουνού και ιππασία στο δάσος της Βαρυμπόμπης και της Δεκέλειας.
Πληροφ.: Ιππικοί Όμιλοι Τατοΐου (0108169459), Βαρυμπόμπης (0108169383), Βορείων Προαστίων (0108169564).

ΑΝΑΡΡΙΧΗΣΗ

στο βράχο Βαρυμπόμπης, Φλαμπούρι και 'Αρμα Φυλής.
Για μαθήματα: ΕΟΣ Αχαρνών, 0102404100.

ΚΑΤΑΦΥΓΙΑ: Το ανακαινισμένο Μπάφι του ΕΟΣ Αθηνών και το Φλαμπούρι του ΕΟΣ Αχαρνών.

ΚΟΝΤΙΝΟΤΕΡΟΙ ΟΙΚΙΣΜΟΙ: Φυλή και Θρακομακεδόνες, όπου θα καθίσετε για φαγητό.

ΒΙΒΛΙΑ: Εξαιρετικός οδηγός πορείας τα "Μονοπάτια της Πάρνηθας" του Αντώνη Καλογήρου. Εκδόσεις Road. Τιμή: € 11,73.

ΧΑΡΤΕΣ: Ανάβαση € 6,16 (σε κλίμακα 1:35.000). Road € 7,50. Ε.Ο.Σ. Αχαρνών € 3,00 (1:50.000).

ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΑ ΡΑΝΤΕΒΟΥ: ΕΟΣ Αχαρνών, 0102404100. ΕΟΣ Αθηνών. 0103212429.

αθηνόραμα.gr - 26/9/2002
Ιωάννα Γκομούζα


.

.

.


agrotravel.gr

Πάρνηθα – Ένας οικολογικός παράδεισος δίπλα στην Αθήνα

Η Πάρνηθα, με καταγεγραμμένα περισσότερα από 1000 είδη φυτών και ζώων, είναι ένας σημαντικός οικολογικός προορισμός. Σπήλαια, πηγές και μονοπάτια που οδηγούν σε τοπία εξαιρετικής ομορφιάς, σας προσκαλούν να ανακαλύψετε μια διαφορετική Αττική.


Σε μια έκταση περίπου 300.000 στρ. απλώνονται δεκάδες δασωμένες κορυφές με υψόμετρο από 500 ως 1413μ., βαθιές χαράδρες και χορταριασμένα οροπέδια, ασβεστολιθικές ορθοπλαγιές με πολλά σπήλαια και βάραθρα, άφθονες πηγές και μονοπάτια που οδηγούν σε τοπία εξαιρετικής ομορφιάς.


Μέσα στα υγρά ελατοδάση, τα ηλιοκαμένα πευκοδάση και τους πυκνούς μεσογειακούς θαμνώνες της Πάρνηθας έχουν καταγραφεί π ερισσότερα από 1000 είδη φυτών και ζώων.



Είναι το τελευταίο βουνό στην Ελλάδα όπου μπορεί κανείς εύκολα να δει ελάφια στο φυσικό περιβάλλον τους.

Στα ορεινά περάσματα ορθώνονται αρχαία κάστρα που προστάτευαν την Αθήνα, στα σπήλαια κρύβονται βωμοί σε αλλοτινούς θεούς, στα πόδια των κάθετων γκρεμών είναι ριζωμένα βυζαντινά μοναστήρια, στους πρόποδες του βουνού είναι χτισμένοι στρώμα-στρώμα οι οικισμοί από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα.
Περισσότερα για τη χλωρίδα, την πανίδα, τα μονοπάτια και τα αξιοθέατα της Πάρνηθας

Eλάφι –
Το πιο χαρακτηριστικό ζώο της Πάρνηθας

Η έντονη παρουσία ανθρώπων και οχημάτων στην Πάρνηθα και οι συχνές υλοτομίες για την απομάκρυνση των ξερών ελάτων, ανάγκασαν τα ελάφια να συγκεντρωθούν σε βαθιά ρέματα και πυκνά δάση στα περιθώρια του Εθνικού Δρυμού, για να βρουν ηρεμία και καταφύγιο.

Τα ελάφια που ζουν στην Πάρνηθα προέρχονται από το άλλοτε Βασιλικό Κτήμα Τατοΐου, από όπου δραπέτευσαν κατά τη διάρκεια μεγάλης πυρκαγιάς στις αρχές του 20ου αιώνα.

Η συστηματική έρευνα που έχει γίνει τα τελευταία χρόνια έδειξε ότι το ελάφι στην Πάρνηθα βρίσκεται σε πληθυσμιακή ισορροπία, παρά τα πολλά προβλήματα που αντιμετωπίζει.

Ο σημερινός πληθυσμός του υπολογίζεται σε 110 περίπου άτομα και μπορεί να φτάσει τα 210 άτομα χωρίς να ζημιώσει το οικοσύστημα της Πάρνηθας.
Η έντονη παρουσία ανθρώπων και οχημάτων στην Πάρνηθα και οι συχνές υλοτομίες για την απομάκρυνση των ξερών ελάτων, ανάγκασαν τα ελάφια να συγκεντρωθούν σε βαθιά ρέματα και πυκνά δάση στα περιθώρια του Εθνικού Δρυμού, για να βρουν ηρεμία και καταφύγιο.
Η κατάσταση επιδεινώνεται όσο αυξάνονται οι επισκέπτες στην Πάρνηθα και ενδέχεται να οδηγήσει στην εξαφάνιση του ελαφιού από την περιοχή.

Το ελάφι ήταν άλλοτε κοινό σε όλη την Ελλάδα, αλλά σήμερα διασώζεται μόνο σε τέσσερις περιοχές (Πάρνηθα, δυτική Ροδόπη, Ίταμος Χαλκιδικής, Περτούλι Τρικάλων).

Το σπήλαιο Πανός

Το σπήλαιο Πανός ή "Λυχνοσπηλια" βρίσκεται στην αριστερή πλαγιά της χαράδρας της Γκούρας σε υψόμετρο 620 μ., στο βουνό Ταμίλθι, στους νοτιοδυτικούς πρόποδες της Πάρνηθας, του Δήμου Φυλής. Η πρόσβαση γίνεται από την Αγ. Τριάδα, αλλά και από το φρούριο Φυλής μέσω του ρέματος και με ανάβαση στη δυσπρόσιτη πλαγιά.

Το σπήλαιο ονομάζεται και «Λυχνοσπηλιά», χάρη στα πολυάριθμα λυχνάρια, περί τα 2.000, που βρέθηκαν κατά την αρχαιολογική έρευνα. Στους βράχους, γύρω από τη σχεδόν καλυμμένη από πλατάνια είσοδο του σπηλαίου, υπάρχουν λαξευμένες από την αρχαιότητα υποδοχές για τοποθέτηση των αναθημάτων. Εκεί υπήρχαν χαραγμένες επιγραφές, από τις οποίες μόνο μία κατορθώθηκε να αναγνωσθεί από τους αρχαιολόγους στα τέλη του 19ου αι. Το σπήλαιο Πανός πήρε το όνομά του από τη λατρεία των Νυμφών και του Πάνα, του τραγοπόδαρου θεού των αρχαίων, προστάτη των βουνών, των δασών, των σπηλαίων και των ποιμνίων.
Το σπήλαιο αποτελείται από δύο θαλάμους που συνδέονται μεταξύ τους με ένα πολύ στενό και χαμηλό πέρασμα. Στην πηγή και στις γεμάτες νερό σταλακτιτικές λεκάνες του πρώτου θαλάμου ζούσαν πριν λίγα χρόνια τα σπάνια νιρφαγκούς (μικρά υδρόβια ζώα). Ο δεύτερος θάλαμος, που εξερευνήθηκε μόλις το 1960 από τον Ι. Ιωάννου, έχει μία θαυμάσια λεκάνη διακοσμημένη με σταλακτιτικό υλικό.

λευκή πεταλούδα

In.gr ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Περπατώντας στην Πάρνηθα

Ενας μικρός οδηγός

Λίγη ιστορία

Κατά την αρχαιότητα, σύμφωνα με ιστορικές πληροφορίες, η Πάρνηθα δεν ήταν απάτητο βουνό.

Οι φρουροί που περιπολούσαν, οι κυνηγοί που απολάμβαναν τα θηράματά της, οι λάτρεις του Δία και του θεού των Δασών (του Πάνα), αλλά και οι "ανθρακείς" των περιοχών Φυλής και Αχαρνών, σίγουρα την είχαν κατακτήσει.

Η oνομασία της έχει συγγενή ρίζα με τον Πάρνωνα και τον Παρνασσό. Πρώτη φορά εμφανίζεται σε κείμενο του κωμικού Αντιφάνη, κατά τον 4ο π.Χ. αιώνα, όπου αναφέρεται ως Πάρνης. Πλήθος ιστορικές μαρτυρίες και αρχαιολογικά ευρήματα οδηγούν σε ασφαλή συμπεράσματα ότι κατοικούνταν και ήταν πολυσύχναστη από τους Μυκηναϊκούς ακόμα χρόνους.

Η Πάρνηθα ήταν, όπως δείχνουν τα αρχαιολογικά ευρήματα, κατοικημένη από τους προϊστορικούς χρόνους. Εχουν διασωθεί αρκετές αρχαίες ονομασίες (τόπων, ποταμών κ.λπ.). Αξίζει να αναφέρουμε το Χάραδρο (ή ρέμα Μόλας), που εκβάλλει στη λίμνη του Μαραθώνα, την κορυφή Φελέα (Μπελέτσι) πάνω από τα Κιούρκα, τον ποταμό Κελόδωνα (φαράγγι Γιαννούλας) και το λατρευτικό σπήλαιο του Πάνα (στην ανατολική όχθη του ποταμού), που ονομαζόταν και Νυμφαίο, γιατί μαζί με το θεό των δασών λάτρευαν και τις Νύμφες.

Στη Δεκέλεια ήταν και ο τάφος του αρχαίου τραγικού ποιητή Σοφοκλή, από όπου και καταγόταν.
(Ενδιαφέροντα στοιχεία θα βρείτε στα ενημερωτικά φυλλάδια του υπ. Γεωργίας και στο Βιβλίο του Ν.Νέζη "Τα βουνά της Αττικής".)

.

Παιδιά\Εγκυκλοπαίδεια \

Περίπατος στην Πάρνηθα

Στην Ελλάδα, ο θεσμός των προστατευόμενων περιοχών εφαρμόστηκε το 1938.

Αντί του όρου «εθνικό πάρκο» που είχε επικρατήσει σε άλλες χώρες, χρησιμοποιήθηκε ο όρος «εθνικός δρυμός», γιατί θεωρήθηκε ότι οι αξίες που έχουν ανάγκη ιδιαίτερης προστασίας βρίσκονται κυρίως στον ορεινό χώρο, σε απομονωμένες περιοχές παρθένας φύσης.
Η λέξη δρυμός, που σημαίνει δάσος δρυών (βελανιδιών), απέκτησε μία ευρύτερη έννοια, του «σύδεντρου», δηλαδή της περιοχής με άγρια βλάστηση.

Στη χώρα μας έχουν ανακηρυχθεί 10 εθνικοί δρυμοί.

Ο εθνικός δρυμός που βρίσκεται πιο κοντά στην Αθήνα είναι αυτός της Πάρνηθας, ενώ ο πιο απομακρυσμένος είναι εκείνος των Πρεσπών, στα Ελληνοαλβανικά σύνορα.
Εκτός από τους εθνικούς δρυμούς, στις προστατευόμενες περιοχές περιλαμβάνονται τα αισθητικά δάση , τα διατηρητέα μνημεία της φύσης , οι υγροβιότοποι διεθνούς σπουδαιότητας (της σύμβασης Ramsar ), τα καταφύγια και εκτροφεία θηραμάτων , το θαλάσσιο πάρκο των Βόρειων Σποράδων και το πάρκο της Ζακύνθου .
Οι εθνικοί δρυμοί, εκτός από τη διαφύλαξη των πολύτιμων οικολογικών αξιών και την εξασφάλιση της ισορροπίας του φυσικού περιβάλλοντος, είναι και τόποι αναψυχής.
Ας αρχίσουμε τις εκδρομές-επισκέψεις από τον Εθνικό δρυμό της Πάρνηθας - μία βαθιά ανάσα απολαυστικής διασκέδασης κοντά στη φύση - 40 μόλις χιλιόμετρα από την Αθήνα.
Από το Μενίδι έως την Αυλώνα και από το Κρυονέρι ως το οροπέδιο των Σκούρτων, η περιοχή περιβάλλει τις ψηλότερες κορυφές και το ελατοδάσος της Πάρνηθας. Από τις ψηλότερες κορυφές ξεκινούν προς όλες τις κατευθύνσεις βαθιά ρέματα, με εποχική ροή, που δημιουργούν έντονο εδαφικό ανάγλυφο.

Η δασική βλάστηση της Πάρνηθας εμφανίζεται σε δύο ζώνες: τη ζώνη της κεφαλληνιακής ελάτης (στα ψηλότερα σημεία) και τη ζώνη της χαλεπίου πεύκης και των αείφυλλων πλατύφυλλων (πουρνάρια, κουμαριές, σπάρτα, σχοίνοι, μυρτιές κ.ά.).

Στην Πάρνηθα έχουν καταγραφεί 818 είδη φυτών, το 1/6 περίπου του συνολικού αριθμού των φυτών της Ελλάδας. Ένα αιωνόβιο φιλλύκι (είδος δένδρου συγγενικό με την ελιά), με διάμετρο κορμού που ξεπερνάει το ένα μέτρο, έχει προταθεί να κηρυχθεί μνημείο της φύσης.
Aκολουθήστε μία από τις πολλές πεζοπορικές διαδρομές. Θα εντυπωσιαστείτε από τις άσπρες παιόνιες, τους κόκκινους κρίνους, τις κίτρινες τουλίπες και τις ίριδες. Φυτά πανέμορφα και σπάνια!

Να θυμάστε πάντα ότι απαγορεύεται να κόβετε φυτά και λουλούδια από όλους τους Εθνικούς Δρυμούς.

Περπατώντας στα δασικά δρομάκια ή εάν καθίσετε για να ξεκουραστείτε δίπλα σε κάποια από τις 50 πηγές φυσικής ροής, σίγουρα κάποιος σκίουρος θα περάσει από δίπλα σας. Μην φοβηθείτε, καθώς είναι απολύτως άκακος - με ένα φουντούκι μπορεί να γίνει ακόμη και φίλος σας. Αν είστε τυχεροί, θα συναντήσετε κάποιο ελάφι, λαγό ή κουνάβι με φουντωτή ουρά.

Στην Πάρνηθα ζουν 6 μεγάλα θηλαστικά: το ελάφι, το τσακάλι, η αλεπού, ο ασβός, ο λαγός και το κουνάβι και άλλα 16 μικρότερα θηλαστικά, 14 είδη ερπετών και 120 περίπου είδη πτηνών.
Στο βουνό υπάρχουν, επίσης, 20 σπήλαια και βάραθρα. Το πιο γνωστό είναι το Σπήλαιο του Πανός ή Λυχνοσπηλιά.

Η Πάρνηθα, όπως και τα άλλα βουνά της δυτικής Αττικής, αποτελούσε κατά την αρχαιότητα φυσικό εμπόδιο στις επιθέσεις του εχθρού από τον βορρά. Οι προσβάσεις προς τη Βοιωτία ελέγχονταν με ειδικά φρούρια και πύργους που είχαν οπτική επαφή μεταξύ τους και, έτσι, μπορούσαν να μεταδίδουν πληροφορίες με φωτεινά σήματα.

Από το Φρούριο της Φυλής , ένα μεγάλο μέρος του οποίου σώζεται μέχρι σήμερα, εξόρμησε ο Θρασύβουλος (το 403 π.Χ.) και κατέλυσε την τυραννία των Τριάκοντα. Στο δάσος του Τατοΐου σώζεται ένας μεσαιωνικός πύργος , στη θέση Παλαιόπυργος.

Στη Δεκέλεια βρέθηκε ο τάφος του αρχαίου τραγικού ποιητή Σοφοκλή .

Στην ψηλότερη κορυφή της Πάρνηθας λατρευόταν ο Παρνήθιος Ζευς (Δίας).
Υπάρχουν και αξιόλογα βυζαντινά μνημεία, όπως η Μονή Κλειστών στο ομώνυμο φαράγγι, με το χιλιόχρονο καθολικό. Μία επίσκεψη θα σας ενθουσιάσει από ιστορική και φυσιολατρική άποψη, ενώ η φιλοξενία των μοναχών θα σας αποζημιώσει.
Μέσα στον δρυμό λειτουργούν δύο ορειβατικά καταφύγια: το Μπάφι, στα 1.115 μέτρα, κάτω από την κορυφή Όρνιο, με χωρητικότητα 50 ατόμων, του Ορειβατικού Συνδέσμου Αθηνών (πληροφορίες στο τηλέφωνο 210-24 69 050) και το καταφύγιο Φλαμπούρι, του Ορειβατικού Συνδέσμου Αχαρνών (Μενιδίου), που μπορεί να φιλοξενήσει 40 άτομα (πληροφορίες στο τηλέφωνο 210-24 61 528). Και τα δύο καταφύγια λειτουργούν τα Σαββατοκύριακα. Περισσότερες πληροφορίες για τις πεζοπορικές διαδρομές και τους τόπους προσωρινής διαμονής ή κατασκήνωσης στον δρυμό της Πάρνηθας μπορείτε να πάρετε από το Δασαρχείο Πάρνηθας (τηλ. 210-24 40 003 -5).
Ο Ε.Ο.Σ. Αθηνών διοργανώνει, κάθε χρόνο, διάφορες δραστηριότητες για παιδιά ηλικίας 6 έως 16 ετών, όπως ΠΑΓΟΔΡΟΜΙΟ, ΠΟΔΗΛΑΤΟ, ΑΝΑΡΡΙΧΗΣΗ, ΠΕΖΟΠΟΡΙΑ και ΟΡΕΙΒΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΚΗΝΩΣΗ.
Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να επικοινωνήσετε, κάθε Τρίτη και Πέμπτη και ώρες 19:00-20:00, στα τηλέφωνα του Συλλόγου: 210-32 12 355 & 210-32 12 429.

ΠΑΝΙΔΑ

Με τον όρο πανίδα εννοούμε το σύνολο των διαφόρων ειδών ζωικών οργανισμών (Σπονδυλωτών και Ασπόνδυλων) που απαντούν σε μία περιοχή. Η πανίδα της χώρας μας είναι η πλουσιότερη στην Ευρώπη, καθώς περιλαμβάνει πολύ μεγάλο αριθμό ζωικών ειδών σε σχέση με την γεωγραφική της έκταση.

Αναφέρονται περίπου 1.150 είδη Σπονδυλόζωων, από τα οποία:
• 558 είναι ψάρια (450 θαλάσσια και 90 είδη γλυκού νερού)
• 18 είναι αμφίβια
• 61 είναι ερπετά
• 407 είναι πουλιά
• 110 περίπου είναι θηλαστικά

Για τα Ασπόνδυλα δεν έχουμε σαφή γνώση, γιατί είναι πολυπληθέστερα και γιατί δεν γίνεται συστηματική έρευνα. Εκτιμάται ωστόσο ότι ο αριθμός τους είναι περίπου 20.000 – 30.000 είδη.
Μέχρι στιγμής αναφερόμαστε μόνο στους αριθμούς των ειδών και όχι των υποειδών, τα οποία αυξάνουν ακόμα περισσότερο την ποικιλία της πανίδας μας και αυτό γίνεται, γιατί η συστηματική κατάταξη πολλών από αυτά δεν έχει ακόμα αποσαφηνιστεί πλήρως.
Αυτή η μεγάλη ποικιλότητα της πανίδας της χώρας μας εξηγείται όπως και η ποικιλότητα στην χλωρίδα. Από τη μία πλευρά, ο ελληνικός χώρος λειτούργησε ως καταφύγιο στα ζώα της Βόρειας Ευρώπης που ήθελαν να αποφύγουν τους παγετώνες και από την άλλη, η τεράστια ποικιλία οικοτόπων της χώρας μας (σ' ένα μικρό γεωγραφικό χώρο απαντούν πολλοί διαφορετικοί τύποι περιβάλλοντος) βοήθησε στην ανάπτυξη διαφορετικών πληθυσμών άγριων ζώων, οι οποίοι έδωσαν νέα είδη και υποείδη, πολλά από τα οποία είναι ενδημικά στη χώρα μας.

Ειδικότερα στην Πάρνηθα,

από τα διαθέσιμα ιστορικά στοιχεία και από προηγούμενες έρευνες προκύπτει ότι τόσο στο απώτερο, όσο και στο πρόσφατο παρελθόν υπήρχαν τα περισσότερα από τα μεγάλα θηλαστικά της χώρας,

όπως η καφετιά αρκούδα (Ursus arctus, υπήρχε μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα),

ο γκρίζος λύκος (Canis lupus, χάθηκε γύρω στα 1940-50),

ο λύγκας (Lynx lynx, υπήρχε ως και τον περασμένο αιώνα, αλλά σήμερα έχει χαθεί από όλη την Ελλάδα).

Υπήρχαν επίσης ο αγριόγατος (Felix sylvestris) και τα μεγάλα φυτοφάγα όπως το αγριογούρουνο (Sus scrofa) και το ζαρκάδι (Capreolus capreolus), τα οποία εξαφανίστηκαν από την Αττική στις αρχές του 20ου αιώνα.
Σήμερα τα είδη αυτά δεν υπάρχουν στην Πάρνηθα, γιατί με τις έντονες ανθρωπογενείς επεμβάσεις αναγκάστηκαν να μετακινηθούν πολύ βορειότερα (Πίνδος, Β. Ελλάδα). Παρά την εξαφάνιση όμως των ειδών αυτών από την περιοχή, η Πάρνηθα με την σημαντική έκτασή της, την πλούσια χλωρίδα της, τα υψηλά δάση της, το πολυποίκιλο ανάγλυφό της και την υψηλή προστασία που απολαμβάνει ως Εθνικός Δρυμός, Καταφύγιο Θηραμάτων, Ειδική Περιοχή Προστασίας για τα Πουλιά (SPA) και περιοχή του Δικτύου «ΦΥΣΗ 2000», προσφέρει πολύ καλές συνθήκες για την ανάπτυξη της άγριας πανίδας.

Έτσι, η πανίδα της Πάρνηθας παραμένει μεταξύ των πλουσιοτέρων της Αττικής και παρά τις αντιξοότητες και τις ανθρώπινες επιδράσεις διατηρεί σημαντικό αριθμό κόκκινων ελαφιών (Cervus elaphus), τα οποία μαζί με τα λίγα ελάφια που απαντούν στην Ροδόπη, συγκροτούν τους μοναδικούς πληθυσμούς του είδους αυτού στην Ελλάδα.

Από τα ζώα που ζουν στην Πάρνηθα, 23 είδη πουλιών, 17 είδη θηλαστικών (κυρίως χειρόπτερα) και 13 είδη ερπετών και αμφιβίων περιλαμβάνονται στα «Αυστηρά προστατευόμενα» είδη πανίδας της Σύμβασης της Βέρνης.

Επίσης, σύμφωνα με το «Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Σπονδυλόζωων της Ελλάδας» (Καρανδεινός, 1992) υπάρχουν 15 Απειλούμενα και 9 Τρωτά είδη, ενώ για τα πτηνά, έχουν παρατηρηθεί 10 είδη με σχετικά μικρή εξάπλωση στον κόσμο, που παρουσιάζουν όμως σημαντικούς πληθυσμούς στην Ευρώπη και 1 είδος που απειλείται.

Σύμφωνα τέλος με την Οδηγία 92/43, πέντε είδη ερπετών και 7 είδη θηλαστικών της Πάρνηθας περιλαμβάνονται στο Παράρτημα ΙΙ αυτής.

έχοντας επίγνωση

πως κάποια πράγματα παραπάνω,

αναφέρθηκαν δυό και τρείς ίσως φορές...