.

.

II

.
ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ
(* αρχίζει σε όλον τον κόσμο να υφίσταται ως πεδίο)
.

.

.
Μορφωτικό Ίδρυμα της ΕΣΗΕΑ - σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Αθήνας,
από την αναπληρώτρια καθηγήτρια της Φιλοσοφικής σχολής,
κ. Μ. Ευθυμίου.



1η διοργάνωση
.
Κάθε Τρίτη 12.30 – 15.30 x 14 εβδομάδες
.

ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ


.

* οι σημειώσεις μου από την παράδοση
είναι γιά προσωπική χρήση
και εντελώς επιγραμματικές :
.
.

.

.

Έχουμε ήδη πει για την
* 1η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ που έκανε το ανθρώπινο είδος :
- ΣΤΑΘΗΚΑΜΕ ΟΡΘΙΟΙ

για την
* 2η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ :
- από ΤΡΟΦΟΣΥΛΛΕΚΤΕΣ περάσαμε ΣΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑ



* 3η ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ :
- ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ – μεγάλη τομή κατά τον 18ο αιώνα.
Ωρίμασε τον 19ο αι. (1800 – 1900)

Ο, ΤΙ ΖΗΣΑΜΕ ΣΤΟΝ 20ο αι., ΓΕΝΝΗΘΗΚΕ ΤΟΝ 19ο !



Το 12.000 – 10.000 π.Χ. έγινε η γεωργική επανάσταση
Περί το 8.000 π. Χ. (περίπου) ωρίμασε
Πρώϊμη γεωργία → Ανατολική Μεσόγειος
κατόπιν → περί τον Ινδό ποταμό
→ περί τον Κίτρινο

η γεωργία, μας οδήγησε σε :
- πειθαρχία εργασίας
- διαδικασία αστρονομικών μετρήσεων
- μετρήσεων χρόνου
- τεχνικά έργα
- αλλαγή κοινωνικών δομών

* ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΚΑΤΑΚΤΗΣΗΣ ΤΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ :

- Η ευρύτερη Ανατολική Μεσόγειος → σιτηρά / δημητριακά, διατροφή μας εδώ και 10 – 12.000 χρόνια
«τον άρτον ημών τον επιούσιον…»

- Ανατολικά → βροχερός ο καιρός → λάσπη → ρύζι
«την όριζαν ημών την επιούσιον…»

- στην Αμερικανική ήπειρο → η γεωργία το 2.500 π.Χ. → καλαμπόκι
«τον αραβόσιτον ημών τον επιούσιον…»

- στην Κίνα → οι πρώτοι γεωργοί → κεχρί

- στην Αφρική → 2 ξεκάθαρες ζώνες πολιτισμού → ΥΠΕΡ Σαχάρια → Βόρεια Αφρική → μετέχει όλων των εξελίξεων της Μεσογείου → ΥΠΟ Σαχάρια → σόργο και κεχρί


* ΕΠΟΣ ΤΟΥ ΓΚΙΛΓΚΑΜΕΣ → από τους Σουμέριους → Όμηρος→ Παλαιά Διαθήκη

* ΝΟΜΑΔΕΣ για εκατομμύρια χρόνια → εδώ και 12 ή 10.000 χρ. ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΘΗΚΑΜΕ (γίνεσαι εδραίος)

*αραιοί οικισμοί / πυκνότεροι / πρώτα χωριά / πιο οργανωμένα (δρόμος, ένα μέρος συνάθροισης…) / πόλεις / κράτη / βασίλεια / αυτοκρατορίες.

2.000 – 2.500 π.Χ. οι Ακκάδιοι → 2.296 π.Χ. αυτοκράτωρ Σαργών Α’

αυτοκρατορία → συνειδητή διοίκηση διαφορετικών ανθρώπων.

Ο χρόνος, όπως και τα μεγέθη, όσο πάμε προς τα πίσω, δεν μοιάζουν με τα σημερινά…
→
Όσο πάμε πίσω στην ιστορία οι εξελίξεις είναι αργές…

Κάθε κατάκτηση απ’ τη μία περίοδο ως την άλλη, παίρνει περίπου 2.000 χρόνια.

Σήμερα ο παγκόσμιος πληθυσμός είναι 6.5 δις !

.

.

* Οι πόλεις →

Μία «μεγάλη» πόλις, η Ιεριχώ (στα Παλαιστινιακά εδάφη, ανάμεσα Ιερουσαλήμ και Νεκρά θάλασσα) ήταν 40 στρέμματα / θαυμαστή πόλις ! κατά την γεωργική περίοδο είναι η 1η τειχισμένη πόλη στον κόσμο !
- τα τείχη της Ιεριχούς
- η ιστορία τους
- η πτώση τους


το Τσατάλ Χουγιούκ → η 1η ενδιαφέρουσα οικιστικά – συντεταγμένη πόλη → με οργάνωση → στην Ν.Α. Τουρκία, 6.500 π.Χ.
- διόρωφα κολλημένα σπίτια → για τείχη → άμυνα → η είσοδος από πάνω (ταράτσα) → εσωτερικές τοιχογραφίες → θέρμανση → αποχέτευση → πολιτισμός συμβίωσης



ο γεωργός ζει εξαρτώμενος από το προϊόν που παράγει…

1. παράγει → μεταφέρει → αποθηκεύει → χρειάζεται ασφάλεια → φύλαξη → αποθήκευση → φύλακες - εργασία (παίρνουν ένα ποσοστό της παραγωγής για να τραφούν) = οι πρώτοι δημόσιοι υπάλληλοι

2. καταγραφή των φυλασσόμενων προϊόντων – του περιεχόμενου της αποθήκης → γραφή → το 3.400 π.Χ., στη Σουμερία, χάραξη σε λάσπη που στεγνώνουν → εικονογραφική γραφή.
- ο μεγαλύτερος πολιτισμός του κόσμου – Κινέζοι – εικονογραφική γραφή
- Japon (κινέζικη ονομασία) → χώρα του ανατέλλοντος ηλίου

3. κάποια άτομα ασχολούνται με την καλυτέρευση της καταγραφής → γραφείς (παίρνουν ένα ποσοστό της παραγωγής για να τραφούν) = δημόσιοι υπάλληλοι

4. οι κοινωνίες παλεύουν με θεριά π.χ. ποτάμια… → η γεωργική επανάσταση συνδέθηκε με τεχνικά έργα / αρδευτικά / κανάλια κ.τ.λ. → χρειάζονται συντηρητές δημοσίου δικτύου

5. χρειάζονται από αλλού, άλλα υλικά → έμποροι

→ ο πιο δυναμικός αρχαίος πολιτισμός → ελληνικός → πολιτισμός εμπόρων

6. για όλα χρειάζονται ελεγκτές → εξουσία → γραφειοκρατία → δημιουργήθηκαν βασίλεια
λόγω των εκτεταμένων τεχνικών έργων → πρώτα στη Μέση Ανατολή και Αίγυπτο → κεντρική αρχή → ελέγχει – από το 3.000 π.Χ. → βασιλείς.

7. στη γεωργική φάση ενισχύεται το ανδρικό φύλο → κίνδυνοι – γύρω φυλές – περιτειχίσματα – πόλεμοι (άνδρες) → στρατοί


ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ → αρχίζει να ελέγχεται η διαδρομή του γένους → η διαδρομή του σπέρματος → ελέγχεται η γυναίκα → ανδροκρατικές οικογένειες → ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ → νέου τύπου ηθική → καταγράφηκε ο νόμος

→ ΟΥ ΜΟΙΧΕΥΣΕΙΣ / ΟΥ ΚΛΕΨΕΙΣ κ.τ.λ. → ΑΥΤΟΙ ΕΙΝΑΙ ΓΕΩΡΓΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ !
χρειάζονται πιά κανόνες
γράφονται νομικοί κώδικες
οι κανόνες πρέπει να τηρούνται → ειδικά σώματα → όποιος παραβεί να τιμωρείται
οργανωμένες – καταγεγραμμένες ηθικές → μεγάλα νομικά πονήματα

- κώδικας του Χαμουραμπί (Βαβυλώνιος) – 1.700 π.Χ., περιέχει περί τις 300 προβλέψεις.
- οι 10 εντολές 1200 – 1100 / γραπτά μνημεία


ΛΑΤΡΕΙΑ → η φυσική λατρεία του ανθρώπου → ο αρχέγονος παγανισμός (φυσικά φαινόμενα κ.τ.λ.) → η φυσική μας 1η θρησκεία
Όσοι έχουν προνομιακή πρόσβαση στα πνεύματα → σαμάνες – μεσολαβούν στα πνεύματα.

Ο τρελός του χωριού είχε σεβασμό, ως πρόσφατα !

- Ήλιος (Ρα) → ο θεός για τη γεωργία
- Θεοί για τη γη, ουρανό, νερό, φυσικά στοιχεία
- Μαάτ θεός της αξιοπρέπειας, του σεβασμού, της τήρησης των λόγων, της δικαιοσύνης – μοιάζει με την Αθηνά
- η Αθηνά δεν είναι γυναίκα / σημαντικός ο κύκλος της Αθηνάς → ηθικές διαστάσεις.

Αναπτύχθηκαν θρησκείες
- η Εβραϊκή είναι η 1η μονοθεϊστική ?
οι Εβραίοι είχαν ζήσει στην Αίγυπτο επί αιώνες
το 1ο μονοθεϊστικό κίνημα Φαραώ της Αιγύπτου → Ακενατών ο 1ος, 200 χρόνια πριν τον μονοθείσμό των Εβραίων / ο ένας, ο Ρα – ήλιος.
* όταν πέθανε, οι Αιγύπτιοι έριξαν ανάθεμα στον τάφο του…
Οι Εβραίοι προς την γη της επαγγελίας πιθανόν έφεραν μαζί τους μονοθεϊστικές μνήμες.

- 3.000 δόγματα στον Χριστιανισμό – με τις υπο ομάδες 30.000 -

ΓΛΩΣΣΕΣ

Όταν γίναμε γεωργοί μετατρέψαμε τις πρωτόγονες γλώσσες σε επεξεργασμένες → ΟΜΑΔΕΣ ΓΛΩΣΣΩΝ
- τα ελληνικά → κοντά στα περσικά
- οι Βάσκοι πιθανόν κράτησαν αρχαιότατο κατάλοιπο
- οι Ινδοευρωπαϊκές → οι πιο διαχυμένες γλώσσες
- στα Κινέζικα ιδεογραφήματα του Βορά, ο Νότιος Κινέζος απεικονίζεται με σκουλήκι (!)
- τα Αγγλικά κράμα Κέλτικων – Γερμανικών – Λατινικών

(ακολούθησε σχεδιάγραμμα κι εκτεταμένη συζήτηση για τις γλωσσικές οικογένειες και τις γλώσσες)

ΤΕΛΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

.

.

.

.

.

.